myCBSEguide App
Download the app to get CBSE Sample Papers 2024-25, NCERT Solutions (Revised), Most Important Questions, Previous Year Question Bank, Mock Tests, and Detailed Notes.
Install NowCBSE class 9 Sanskrit New Syllabus 2018-19 in PDF format for free download. Sanskrit syllabus for 2018 2019 class 9 CBSE is now available in myCBSEguide app. The curriculum for March 2019 exams is designed by CBSE, New Delhi as per NCERT text books for the session 2018-19.
Download CBSE class 9 Sanskrit New Syllabus 2018-19
CBSE class 9 Sanskrit New Syllabus 2018-19
Time 3 Hrs (Total Marks: 80) No of Periods: 195
The Question paper will be divided into four Sections –
Section – A Reading Comprehension (5 Marks) 15 Periods
Section – B Writing Skills (15 Marks) 35 Periods
Section – C Grammar (25 Marks) 50 Periods
Section – D Literature (35 Marks) 95 Periods
Design of Question Paper
No of Questions | No of Marks Per Question | Total No. of Marks |
Section – A | ||
Q. No. I VSA 2Q | 2x½ = 1 | 5 Marks |
LA 2Q | 2×1 = 2 | |
SA 4Q | 4x½ = 2 | |
Section – B | ||
Q. No. II Patralekhanam LA (10 Blanks) | 10x½ = 5 | 15 Marks |
Q. No. III LA (5 Sentences) Chitravarnam | 5×1 = 5 | |
Q. No. IV LA (5 Sentences to translate) | 5×1 = 5 | |
Section – C | ||
Q. No. V – Varna Vinyasah VSA 1 of 2 | 2x½ = 1 | 25 Marks |
– Uchcharana Sthanam SA 1 of 2 | 2×1 = 2 | |
Q. No. VI – Sandhi SA 1 of 4 | 4×1 = 4 | |
Q. No. VII – Shabda Roopani SA 1 of 6 | 6×1 = 6 | |
Q. No. VIII – Dhatu Roopani SA 1 of 3 | 3×1 = 3 | |
Q. No. IX – Karaka + Upapada Vibhakti SA 1 of 4 | 4×1 = 4 | |
Q. No. X – Pratyayah SA 1 of 3 | 3×1 = 3 | |
Q.No. XI – Upasargah SA 1 of 4 | 4x½ = 2 | |
Section – D | ||
Q. No. XII Gadyanshah | 35 Marks | |
VSA Q (Ekapadena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Poorna Vakyena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Bhashik Karyam) | 4x½ = 2 | |
Q. No. XIII Padyanshah | ||
VSA Q (Ekapadena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Poorna Vakyena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Bhashik Karyam) | 4x½ = 2 | |
Q. No. XIV Natyanshah | ||
VSA Q (Ekapadena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Poorna Vakyena) | 2×1 = 2 | |
SA Q (Bhashik Karyam) | 4x½ = 2 | |
Q. No. XV -Prashna Nirmanam LA Q 1 of 5 | 5×1 = 5 | |
Q. No. XVI –Shloka Anvayah क (4Blanks) | 4x½ = 2 | |
ख (4 Blanks) | 4x½ = 2 | |
Or Bhavarthah LA Q 1of 1 | 1×4 = 4 | |
Q.No. XVII – Ghatanakramanusar Vakyalekhanam LA Q 1 of 8 | 8x½ = 4 | |
Q. No. XVIII –Paryaya / Vilom VSA Q 1 of 4 | 4×1 = 4 |
संस्कृतम् (कोड नं०-122)
वार्षिकमूल्याङ्कनाय परीक्षापत्रे चत्वारः खण्डाः भविष्यन्ति।
‘क’ खपड़ः – अपठित-अवबोधनम् (5 अङ्काः)
‘ख’ खण्डः – रचनात्मक-कार्यम् (15 अङ्काः)
‘ग’ खण्डः – अनुप्रयुक्त-व्याकरणम् (25 अङ्काः)
‘घ’ खण्डः पठित-अवबोधनम् (35 अङ्काः)
खण्डानुसार विषयाः मूल्यभारः च –
खण्डः | विषयाः | प्रश्नप्रकाराः | प्रश्नसङ्ख्याः | मूल्यभारः |
‘क’ | अपठित – अवबोधनम् | |||
1. | एकः अनुच्छेदः | अति-लघु-उत्तरात्मकाः पूर्णवाक्यात्मकाः । लघु-उत्तरात्मकाः (भाषिककार्यम्) | 1 | 5 |
योगः | 5 |
‘ख’ | रचनात्मक – कार्यम् | |||
2. | औपचारिकम् अथवा अनौपचारिक पत्रम् | निबन्धात्मकः | 1 | 5 |
3. | चित्रवर्णनम् अथवा अनुच्छेदलेखनम् | निबन्धात्मकः | 1 | 5 |
4. | हिन्दीभाषया आङ्ग्लभाषया वा लिखितानां पञ्चसरलवाक्यानां संस्कृतेन अनुवादः | पूर्णवाक्यात्मकाः | 1 | 5 |
योगः | 15 |
‘ग’ | अनुप्रयुक्त – व्याकरणम् | |||
5. | संस्कृतवर्णमाला वर्णसंयोजनं विच्छेदः वा -1 अङ्कः उच्चारणस्थानानि – 2 अङ्क | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 3 |
6. | सन्धिकार्यम् स्वरसन्धिः – 1 अङ्कः व्यञ्जनसन्धिः – 2 अङ्क विसर्गसन्धिः -1 अङ्कः | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 4 |
7. | शब्दरूपाणि पुल्लिङ्गशब्दाः – 1 अङ्कः स्त्रीलिङ्गशब्दाः – 1 अङ्कः सर्वनामशब्दाः -1 अङ्कः नपुंसकलिङ्गशब्दाः – 1 अङ्कः सङ्ख्यावाचकशब्दाः – 2 अङ्कौं | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 6 |
8. | धातुरूपाणि परस्मैपदिनः – 2 अङ्क आत्मनेपदिनः – 1 अङ्कः | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 3 |
9. | कारकपरिचयः उपपदविभक्तयः च | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 4 |
10. | प्रत्ययाः | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 3 |
11. | उपसर्गाः | लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 2 |
योगः | 25 |
‘घ’ | पठित – अवबोधनम् | |||
12. | गद्यांशः | अति-लघुत्तरात्मकाः पूर्णवाक्यात्मकाः लघु-उत्तरात्मकाः (भाषिककार्यम्) | 1 | 6 |
13. | पद्यांशः | अतिलघु-उत्तरात्मकाः पूर्णवाक्यात्मकाः लघु-उत्तरात्मकाः (भाषिककार्यम्) | 1 | 6 |
14. | नाट्यांशः | अति- लघु-उत्तरात्मकाः पूर्णवाक्यात्मकाः लघु-उत्तरात्मकाः (भाषिककार्यम्) | 1 | 6 |
15. | प्रश्ननिर्माणम् | पूर्णवाक्यात्मकाः | 1 | 5 |
16. | अन्वयः – 4 अङ्काः अथवा एकस्य श्लोकस्य भावार्थः – 4 अङ्काः | लघु-उत्तरात्मकाः पूर्णवाक्यात्मकाः | 1 | 4 |
17. | घटनाक्रमानुसारं वाक्यलेखनम् | पूर्णवाक्यात्मकाः | 1 | 4 |
18. | पर्यायमेलनम् /विलोममेलनम् | बहुविकल्पात्मकम्/ लघु-उत्तरात्मकाः | 1 | 4 |
योगः | 35 | |||
सम्पूर्णयोगः | 80 अङ्काः |
संस्कृतम् (कोड नं० – 122)
वार्षिकमूल्याङ्कनम् (80 अङ्काः)
‘क’ खण्डः अपठित-अवबोधनम्
एकः गद्यात्मकः खण्डः (5 अङ्काः)
70-80 शब्दपरिमितः गद्यांशः, सरलकथा वर्णनं वा
- एकपदेन पूर्णवाक्येन च अवबोधनात्मकं कार्यम् (3)
- अनुच्छेद – आधारितं भाषिककार्यम् (2)
भाषिककार्याय तत्त्वानि –- वाक्ये कर्तृ-क्रिया-पदचयनम्
- कर्तृ-क्रिया-अन्वितिः
- विशेषण-विशेष्य-चयनम्
- सर्वनामप्रयोगः
- पर्याय-विलोमपद-चयनम्
‘ख’ खण्डः रचनात्मक कार्यम् (15 अङ्काः)
- सङ्केताधारितम् औपचारिकम् अथवा अनौपचारिकं पत्रम् (5)
- चित्राधारितं वर्णनम् अथवा अनुच्छेदलेखनम् (5)
- हिन्दीभाषायाम् आङ्ग्लभाषायां वा लिखितानां पञ्चसरलवाक्यानां संस्कृतभाषायाम् अनुवादः (5)
‘ग’ खण्डः अनुप्रयुक्त – व्याकरणम् (25 अङ्काः)
- संस्कृतवर्णमाला (3)
- वर्तनी – वर्णसंयोजनं वर्णविच्छेदश्च (1)
- उच्चारणस्थानानि (2)
- वाक्येषु अनुच्छेदेषु वा सन्धिकार्यम् (पाठाधारितम्) (4)
- स्वरसन्धिः
- दीर्घः, गुणः, वृद्धिः (1)
- व्यञ्जनसन्धिः (2)
- म् स्थाने अनुस्वारः
- णत्वविधानम्
- वर्गीय-प्रथम-अक्षराणां तृतीये परिवर्तनम्
- तु स्थाने ल्
- र पूर्वस्य रेफस्य लोपः दीर्घत्वं च
- विसर्गसन्धिः (1)
- विसर्गस्य उत्वं रत्वं च
- स्वरसन्धिः
- शब्दरूपाणि (6)
- पुल्लिङ्गशब्दाः (1)
- अकारान्ताः – बालकवत्, इकारान्ताः – मुनिवत्
- स्त्रीलिङ्गशब्दाः (अजन्ताः) (1)
- आकारान्ताः – लतावत् , ईकारान्ताः – नदीवत्
- नपुंसकलिङ्गशब्दाः (1)
- अकारान्ताः –फलवत्, इकारान्त–वारि
- सर्वनामशब्दाः (1)
- तत् , किम् (त्रिषु लिङ्गेषु)
- सङ्ख्यावाचकशब्दाः (2)
- एकतः – चतुर्पर्यन्तम् (त्रिषु लिङ्गेषु)
- पुल्लिङ्गशब्दाः (1)
- धातुरूपाणि (3)
- परस्मैपदिनः (2)
- अस्, भू, पठ् (लट्, लुट्, लङ्, लोट्, विधिलिङ् इति 5 लकारेषु)
- आत्मनेपदिनः (1)
- सेव् , लभ् (लट्,लृट् लकारयोः)
- परस्मैपदिनः (2)
- उपपदविभक्तीनां प्रयोगः (4)
(अनुच्छेदे , वार्तालापे, लघुकथायां वाक्येषु वा)- द्वितीया – समया, प्रति, धिक्, विना, अभितः, परितः,उभयतः
- तृतीया – विना, अलम्, काणः, सह
- चतुर्थी – कुप्, स्वस्ति, नमः, स्वाहा
- पञ्चमी – ऋते, बहिः, अनन्तरम्, भी
- षष्ठी – अन्तः, उपरि, पुरः, अधः
- सप्तमी – प्रवीणः, चतुरः, श्रेणीनिर्धारणम्
- प्रत्ययाः वाक्येषु प्रयोगः (3)
- क्त्वा, तुमुन् , ल्यप्
- उपसर्गाः (प्र, परा-आदयः २२ उपसर्गाः) (2)
‘घ’ खण्डः पठित – अवबोधनम् (35 अङ्काः)
(शेमुषी-पाठ्यपुस्तकम् अधिकृत्य)
- गद्यांशम् अधिकृत्य अवबोधनात्मकं कार्यम् (6)
प्रश्नप्रकाराः – एकपदेन पूर्णवाक्येन च प्रश्नोत्तराणि, भाषिककार्य च। - पद्यांशम् अधिकृत्य अवबोधनात्मकं कार्यम् (6)
प्रश्नप्रकाराः – एकपदेन पूर्णवाक्येन च प्रश्नोत्तराणि, भाषिककार्यं च। - नाट्यांशम् अधिकृत्य अवबोधनात्मकं कार्यम् (6)
प्रश्नप्रकाराः – एकपदेन पूर्णवाक्येन च प्रश्नोत्तराणि, भाषिककार्यं च। - श्लोकान्वयः(द्वयोः श्लोकयोः) / एकस्य श्लोकस्य भावार्थः। (4)
- वाक्येषु रेखाङ्कितपदानि अधिकृत्य पञ्च-प्रश्नानां निर्माणम् (5)
- घटनाक्रमानुसारं कथालेखनम् (4)
- पर्यायपदानां विलोमपदानां वा मेलनम् अथवा वाक्येषु प्रयोगः (4)
(पाठान् आधृत्य बहुविकल्पात्मकाः / लघु-उत्तरात्मकाः प्रश्नाः)
पुस्तकम् – ‘शेमुषी’ संस्कृतपुस्तकम् (नवमश्रेण्यै)
पाठसङ्ख्या | पाठनाम |
प्रथमः पाठः | भारतीवसन्तगीतिः |
द्वितीयः पाठः | स्वर्णकाकः |
तृतीयः पाठः | सोमप्रभम् |
चतुर्थः पाठः | कल्पतरुः |
पञ्चमः पाठः | सूक्तिमौक्तिकम् |
षष्ठः पाठः | भ्रान्तो बालः |
सप्तमः पाठः | प्रत्यभिज्ञानम् |
अष्टमः पाठः | लौहतुला |
नवमः पाठः | सिकतासेतुः |
दशमः पाठः | जटायोः शौर्यम् |
एकादशः पाठः | पर्यावरणम् |
द्वादशः पाठः | वाङ्मनः प्राणस्वरूपम् |
निर्धारित – पाठ्यपुस्तकानि-
- ‘शेमुषी’ प्रथमो भागः, पाठ्यपुस्तकम् संशोधितसंस्करणम् (प्रकाशनम् – रा.शै.अनु.प्र.परि. द्वारा)
- ‘अभ्यासवान् भव’-प्रथमो भागः – व्याकरणपुस्तकम् (प्रकाशनम् – रा.शै.अनु.प्र.परि. द्वारा)
- ‘व्याकरणवीथिः’- व्याकरणपुस्तकम् (प्रकाशनम् – रा.शै.अनु.प्र.परि. द्वारा)
Download CBSE Syllabus of Class 9th
- CBSE Syllabus Class 9 Mathematics
- CBSE Syllabus Class 9 Science
- CBSE Syllabus Class 9 Social Science
- CBSE Syllabus Class 9 English Communicative
- CBSE Syllabus for Class 9 English Language and Lit
- CBSE Syllabus Class 9 Hindi A
- CBSE Syllabus Class 9 Hindi B
- CBSE Syllabus Class 9 Sanskrit
- CBSE Syllabus Class 9 Foundation of IT
- CBSE Syllabus Class 9 Painting
- CBSE Syllabus Class 9 French
- CBSE Syllabus Class 9 Home science
- CBSE Syllabus Class 9 Music
Test Generator
Create question paper PDF and online tests with your own name & logo in minutes.
Create NowmyCBSEguide
Question Bank, Mock Tests, Exam Papers, NCERT Solutions, Sample Papers, Notes
Install Now